Da li ste ikad putovali na krajnji jug Egipta? Ovo je mesto gde možete doći na samo par koraka od jednog među prvim mestima gde se praktikovala nauka na svetu, podignutom da bude uporište znanja i praistorijska naučna institucija. Zove se „Nabta Plaja“ a uvreženo je mišljenje da je ovo prva ikad izgrađena astronomska observatorija na Zemlji, oko 1.000 godina starija od Stounhendž-a u Britaniji.

Uopšte uzev, Bazen Nabta na jugu Egipta je veliko arheološko nalazište izuzetno bogato praistorijskim nalazima iz perioda ranog holocena i kasnog neolitskog doba. Bazen se nalazi oko 800 km južno od Kaira, 100 km zapadno od grada Abu Simbel-a, 200 km istočno od grada Šark El Uveinat i 30 km severno od Egiptsko-Sudanske granice. Nabta obuhvata veliki megalitsko poravnanje, “Krug kalendar” uz još dva manja brežuljka pokrivena kamenjem nazvana “tumuli”. Egipatska pustinja je trenutno suva, ali pre 8,000 do 10,000 godina ova oblast je bila blagoslovena mnogobrojnim kišnim razdobljima kada je nivo padavina prelazio godišnjih 500 mm. Najmlađi „vlažni“ period je ovde bio u poslednjim interglacijalnim i glacijalnim periodima. Za vreme ovih perioda, Severna Afrika, uključujući Egipat, je bila u potpunosti prekrivena listopadnim i tropskim šumama, i savanom sa odgovarajućim bezbrojnim vrstama flore i faune kao što su npr. izumrli tipovi of bufala i velikih žirafa i varijeteti antilopa i gazela. Približno oko 8.000 godine pre nove ere, kao posledica opadajućeg nivoa kiša i pojave nestašice vode, hrane i životinjskih krda, rani proto-Egipćani su napustili egipatska prostranstva i prirodom bili primorani da se koncentrišu u centralnom regionu doline i delte Nila koje postaju jedine oblasti u Egiptu sa dovoljnim zalihama vode. Moderni istraživači i proučavaoci koji se bave iskopavanjima u ovim oblastima smatraju da je Nabta Playa praistorjski “kalendar”, koji je označavao letnji solsticij; astronomski fenomen koji se odigrava dva puta godišnje kada se zemljina severna i južna hemisfera earth naginju naizmenično ka Suncu uzročivši dolazak dva letnja godišnja doba naizmenično u obe hemisfere.

U „Nabta Plaji“, postoje tri kamena unutar kamenog kalendarskog kruga koji prestavljau tri blistave zvezde Orionog pojasa na nebu. Nasuprot druga tri kamena unutar kalendarskog kruga Nabta Plaja koji predstavljaju blistave zvezde koje liče na raspored zvezda u sazvežđu Orion koje predstavlojaju ramena i glavu Oriona kako su izgledala u tom trenutku na nebesima iznad Egipta. Krug 3,6 metara širok „Nabta Plaje“ je izgrađen koceptualno kao predstava kretanja nebeske sfere.

Osim kalendarskog kruga postoje i poravnanja velikih megalitskih kamenova koji predstavljau stvarna nebeska tela pratioce ranije pomenutih zvezda. Uz upotrebu satelita, arheo-astronomi i astrofizičari sa Južnog Metodističkog Univerziteta (SMU) iz Dalasa, SAD, su potvrdili da je Nabta Plaja u liniji sa zvezdama Sirius, Arkturus, Alfa Centauri i sa Orionovim pojasom.To bi značilo da su Egipatski konstruktori ovih megalitskih spomenika raspolagali takvim suštinskim poznavanjem fizike i astronomije koja se može meriti sa našim danas, u 21.veku. Na žalost, više decenijska tiranija u Egiptu je ostavila Nabta Plaju potpunio zapostavljenom. Ranija ministarstva i državni upravitelji nisu obraćali bilo kakvu pažnju na ovaj važan naučni lokalitet. Ne postoje asfaltirani putevi do njega, nema osvetljenja na lokalitetu ovog istorijskog spomenika, nema organizovanih turističkih razgledanja lokaliteta, ničega. Ali sada je na pomolu novo doba u Egiptu nakon razvojne revolucije od 25. januara, možda je ovo dobar trenutak kao i bilo koji drugi da egipatska vlada koja je upravo dobila mandat, preuzme na sebe zadatak da primeni mere razvoja. Istorijska i naučna važnost ovog nalazišta bi trebalo da ga označi kao značajnu lokaciju na mapi egipatskog turizma. Ono bi obogatilo putovanje turistima koji posećuju susedni grad Abu Simbel koji bi bili u prilici da vide još jedan fenomen-brilijantni primer astronomskog inžinjeringa ljudskom rukom izrađen, delo drevnih Egipćana koji su osvetlili lice statue egipatskog Kralja Ramzesa II, dva puta godišnje, samo 22. februara i 22. oktobra, što se ponavlja svakih 12 meseci.Posle revolucije 25. januara, većina Egipćana je dobila nadu u svetlu budućnost. Potrebno je naglasiti da ono što je sistematski bilo uništavano decenijama, neće biti reformisano preko noći. Proces promene će uzeti značajno vreme, i zahtevaće ekstremno strpljenje, posvećenost i upornost. Njihove plodove će uglavnom moći da vide tek buduće generacije ako sada delujemo odlučno i sa verom.

Bibliografija: Endrju L. Slejman. Neolitiski Osmatrači neba. Publikacija Arheološkog Instituta Amerika. Maj 27, 1998. Drevne Observatorije: Bezvremeno Znanje . NASA. Drevna Astronomija: Da li je egipatski “Stounhenž” najstariji ? Svemir Danas Online. 2006. Najstarija Astronomska Megalitska Poravnanja otkrivena u Južnom Egiptu Alignment od strane naučnog tima. Univerzitet Kolorado Boulder. 31. Mart, 1998. McK Mehil, Junior.; Šild, R.; Vendorf, F.; Brenmer, R. Astronomija Nabta Plaje Afričko Nebo, 11.svezak, str.2. Univeritet Harvard. AA(Odeljenje za Astrofiziku i Nauke o planeti , Univerzitet Kolorado, SAD [email protected]), AB(Institut za Arheologiju Arheologiju i Etnologiju, Poljska Akademija Nauka , Varšava , Poljska), AC(Odeljenje za Antropologiju, Južni Metodistički Univezitet , Dalas, SAD), AD(Oldwik, Zapadni Saseks, UK). Jul 2007

Prevod Katarina Krstić Preuzeto sa sajta http://www.onislam.net